MANİSALI MEHMET PAŞA TARAFINDAN YAPTIRILAN ”KUL CAMİİ”

Maddi görevi yerine getirmeden önce manevi göreve önem veren İstanbul’un asayişinden mesul olan on iki yeniçeri çorbacısının her akşam beraber namaz kıldığı camii İstanbul’da bulunan Kul Camiidir. Asıl adı Manisalı Mehmet Paşa Camii olan Camii 15. Asırda Manisalı Mehmet Paşa tarafından yapıldı.

TEVHİDHÂNE OLARAK KULLANILAN CAMİİ

İsmini bütün hayatını Fatih devrinde geçirmiş ilim ve idare adamı olan Manisalı Mehmet Paşa’dan alan camii 17. yüzyıldan itibaren Altpazarî Tekkesinin tevhidhanesi olarak da kullanıldı. Kendisine vezâret verilen Manisalı Mehmet Paşa görevlerine Molla Hüşrevin inhasıyla Mahmud Paşa Medresesi ilk Müderrisliğine tâyin edilerek başlamış, daha sonra Sâmaniye medreselerinden birine Müderris olduktan sonra kadıasker olan bir ilim ve idare adamıdır. Günümüzde tekkeden artakalan yegâne unsurlar cami-tevhidhâne ile güneyinde yer alan küçük hazîredir. Hazîrede Manisalı Mehmed Paşa başta olmak üzere bazı devlet ricâli, ulemâ ve tekke mensuplarının kabirleri bulunmakta. Hâzirede Anadolu Kazasakeri Mollacıkzâde İshak Efendi’nin dayısı Ahmed Efendi’ye (ö. 1113/1701-1702), kız kardeşi Hatice Hatun’a (ö. 1144/1731-32) ve kayınvalidesi Rukiye Hatun’a (ö. 1166/1753) ait müşterek bir mezar taşı da bulunmakta. Ve Magosa’da sürgünde iken vefat eden ve oraya defnedilen Atpazarî Osman Efendi’nin kabrinin üzerinde bir türbe ile yanına Kutub Osman Tekkesi olarak anılan ve günümüzde ayakta olan bir tekke inşada edilmiştir.

İSTANBUL’UN YANGINLARINDAN ETKİLENEN CAMİİ

1901 ve 1918 yılında çıkan yangınlardan etkilenen Kul Camii 1964 yılına kadar dört duvardan ibaret bir harabe halinde kaldı. 1964 yılında dış ebadı korunmak suretiyle halktan Doktor İsmail Kurtulnuş ve Râşid Küçük’ün yardımları ile tekrar inşa edildi ve bugünkü halinde. Camii’nin tekrar faaliyete girmesi 1964’tü beklese bile caminin avlusunun etrafında yer alan Atpazarî Tekkesi faaliyetini kesintisiz sürdürmüştür. Zeyrek Mahallesi, İmam Niyazi Sokak 27 numarada bulunan ‘’Camii’nin üslûbu kâğır, tavanı düz beton, duvarları tuğla ve kesme taşla örgülü, çatısı kiremit kaplı, mihrabı Kütahya Çinisi ile kaplanmış, tek şerefeli minareli camiidir.

KAYNAK: http://www.fatih.gov.tr/manisali-mehmet-pasa-camii

https://islamansiklopedisi.org.tr/atpazari-tekkesi