(İstanbul’un Sırları: 481)
Fahri Sarrafoğlu(İstanbul Seyyahı)
Kıymetli kardeşlerim, İstanbul’da bulunan spor ve futbol ile ilgili müze gezimizin son durağında Galatasaray Müzesi’ni gezdik. İstanbul’da iki tane müzesi olan sanırım ilk ve tek Futbol kulübü Galatasaray futbol takımıdır. Yıllar önce Galatasaray Lisesi’nin karşısında PTT müzesi vardı onun ikinci katında açılmış bir müzesi vardı ve şu an tadilatta. Galatasaray Müzesi, 2009 yılı Aralık ayında Galatasaray Üniversitesi Kültür ve Sanat Merkezi adıyla Galatasaray‘ daki eski Galatasaray Postanesi binasında açılmıştı . Bir diğer müze ise yeni yapılan Ali Sami Yen Kompleksi içinde yer alan Spor Müzesidir. Müzeyi gezerken özellikle Milli Mücadele dönemine katkılarını görebiliyorsunuz. Müzede göreceğiniz her objenin, her resmin, hatta her eşyanın ayrı bir hikayesi var. Hangi takımı tutarsanız tutun Türkiye’nin futbol tarihini öğrenmek için mutlaka gitmenizi tavsiye ederim. İşte detaylar:
3.NAPOLYO’NUN HEDİYES İLE KURULAN MÜZE
1868’de Galatasaray Lisesi, Tanzimat hareketi ile birlikte tekrar faaliyetine başladığında, III. Napolyon’un hediyesi olan içi doldurulmuş bir mamutla, Tarih-i Tabiiye Müzesi’nin okulda kurulmasıyla Galatasaray müze kavramıyla tanışmış oldu. Galatasaray Spor Kulübü’nün 1 numaralı kurucusu Ali Sami Yen 1912 yılında Kalamış’ta ilk Galatasaray Müzesi’ni açtı. Müzede o güne kadar kazanılmış madalyalar ve kupaların yanı sıra tarihi fotoğraf ve belgelerle forma ve şiltler bulunuyordu. I. Dünya Savaşı sonunda Galatasaray Spor Kulübü’nün anılarına el konulacağı haberini alan kurucu Ali Sami Yen müzeyi 15 Mayıs 1919 tarihli Genel Kurul kararıyla Galatasaray Lisesi’ne taşıdı.
POSTANE İÇİNDE MÜZE
Galatasaray Lisesi’nin karşısında bulunan Beyoğlu Postanesi’nin Galatasaray Müzesi’ne devreldi.. Yapılan devir işlemiyle Galatasaray Kulübü 10 yıl boyunca postaneyi müze olarak kullanacak. . 10 yıl sonucunda bir anlaşmazlık yaşanmaması durumunda da, bir 10 yıl daha postane Galatasaray’ın kullanımında olacak. Müzenin birinci katında Galatasaray Lisesi’nin kuruluşundan bugüne öyküsü; öğrencilerin üniformaları, derslerde kullandığı aletler gibi pek çok nesne ve fotoğraf yer almakta; ikinci katında ise Galatasaray Spor Kulübünün kuruluşundan bu yana kazanılan kupalardan en önemlileri, Metin Oktay’ın forması ve birçok fotoğraf ve spor malzemesi bulunmaktadır. Müze şuan tadilatta olduğu için gezilemiyor.
YENİ STADIN YAPILMASI İLE MÜZE ALANI DA BÜYÜDÜ
Galatasaray Spor Kulübü 2018 Yılında Nef Stadyumu’nda yeni müzesini açtı. Müzede toplam 774 kupa ve madalya bulunmaktadır. Beyoğlu ilçesindeki bulunan müzedeki çoğu kupa ve şilt yeni müzeye taşınmıştır. Beyoğlu’nda bulunan müzede hala belirli kupalar sergilenmektedir.
Projesi Almanya’da Mete Arat’a yaptırılan Türk Telekom Arena veya şimdiki adıyla NEF Stadyumu’nda ilk maç 15 Ocak 2011’de oynanır. Ajax-Galatasaray maçıyla açılan stadyum, bu tarihten beri aslanların son yuvasıdır. Galatasaray Arena Stadyumu, 52.650 kişilik kapasitesiyle geniş ve görkemli bir komplekstir.
Galatasaray stadı son hâliyle Şişli’de adı Aslantepe olarak değiştirilen bir arazide yer alır. Temeli 2007’de atılan Galatasaray stat isim hakkı 12 Ekim 2021 tarihinde NEF’e geçer. 198 loca ve 4500’den fazla VIP koltuğa sahip NEF stadyumu, iç saha maçlarının yanında farklı organizasyonlara da ev sahipliği yapmaktadır. Galatasaray Stadyum müzesi de takım mirasını görkemli ödüller ile yaşatmaya devam eder. Stadyumda yer alan müze, iç saha maç günleri hariç sürekli olarak ziyarete açıktır.
MÜZE FİKRİ NEREDEN GELDİ?
Galatasaray Spor Kulübü`nün 50. yılı dolayısıyla 1955 yılında yayımlanan kitabın müze ile ilgili bölümünde müzenin kuruluşu bizzat Ali Sami Yen’in anılarından şu şekilde aktarılır. “Vaktiyle donanma cemiyetinin yaptığı teftişlerde birinciliği kazanmak için bütün kudretimizle çalışır, bütün şahsi vasıtalarımızı da bu uğurda kullanırdık. O sırada kotra eksiklerinin tamamlanması için kalafat yerinde sık sık dolaştığımdan bir gün ihtiyar bir gemicinin sattığı bir derin su iskandilini 15 kuruşa almaya muvaffak olmuştum. Çok eski modası geçmiş bir alet idi. Fakat temizleyip parlattıkça gemicilik odamızın masasının üzerinde kendisini gösterdi. Yanına ikinci bir alet getirme hevesi yavaş yavaş denizcilik müzemizin ortaya çıkmasına yol açtı.
Kendi vasıtalarımızla almaya muvaffak olamadığımız aletleri de, bizi teşvik etmek isteyen o zamanki Bahriye Nazırı Cemal Paşa’dan almıştık. O tarihte kulüp merkezini Beyoğlu’ndan Kalamış koyuna taşımıştık. Evde kendim için toplamış olduğum spor resimlerini de kulübe getirdim. Mevcut kupalarımıza üç camekân temin etmiştik. Deniz ve kara sporlarına ait hatıralar bir araya gelince cazibesi büyüdü ve bu suretle yavaş yavaş Galatasaray Müzesi ortaya çıktı.”
MÜZE GEZİSİ SONRASI SAHA GEZİLİYOR
Galatasaray Müzesini rehber eşliğinde gezdikten sonra, yine rehber eşliğinde Galatasaray Stadını gezebiliyorsunuz.
Ek bilgi:
Ali Sami Yen kimdir?
Ali Sami Yen kimdir, Ali Sami Yen, Galatasaray Spor Kulübü’nün kurucusu. Türk Milli Takımın ilk teknik direktörü. Futbolcu ve spor adamı. 20 Mayıs 1886‘da, İstanbul’un Kandilli semtinde dünyaya gelen Ali Sami Bey, Yen soyadını sonradan aldı.
Galatasaray Lisesi‘nde okuyan ve futbol oynayan Yen, 20 Ekim 1905’de, Emin Bülend Serdaroğlu, Tahsin Nahit, Şehit Celal, Reşad Sirvani, Bekir Bircan, Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver ve Asım Tevfik Sonumut adlarında, sekiz okul arkadaşına önderlik ederek, G217;nü kurdu. Kulübün, 1 sicil numaralı ilk üyesi ve ilk başkanı olan Yen, 1906’da, oynadıkları ilk maçta, takımda kaptanlık görevini üstlendi. Ali Sami Yen’in, Sarı-Kırmızılı kulübe önemli katkılarından biri de, 1905 yılında, Kalamış’da, Galatasaray Müzesi’ni kurması oldu. Şu an, Ali Oraloğlu’nun müdürlüğünü yapmakta olduğu müze, Türkiye’nin ilk spor müzesi niteliğini taşımaktadır.
29 Haziran 1927’de, Yen’in yazdığı, Türkiye’de futbolu bilimsel olarak kuralları ve ayrıntılarıyla ele alan ilk kitap olan “Futbolun Kitabı” adlı kitap basıldı.
29 Temmuz 1951’de, İstanbul’da vefat eden Ali Sami Yen, Feriköy mezarlığında toprağa verildi.
Babası, ünlü edebiyatçılarımızdan Şemsettin Sami‘ydi.
https://www.nefstadyumu.com/tarihce.php
https://www.galatasaray.org/haber/futbol/1933ten-2011e-ali-sami-yen/34471
