Saatli hastanenin saati nerde?

Fahri Sarrafoğlu(İstanbul Seyyahı)

Beyoğlu Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi yaklaşık 150-160 yıllık bir bina olarak geçmişi bulunan bir hastane. 1860 yılında İngiliz Bahriye Hastanesi olarak yapılmış, 1904 yılında bir bina eklenmiş, hastane olarak devam etmiş. Karaköy semtinde, Bereketzade Camii Sokağı’ndadır. 1855’te inşa edilen ilk hastane binasının yerine 1904’te planını İngiliz mimar H. Percey Adams’ın çizdiği L biçiminde bugünkü yapı yapılmıştır. Gotik mimarinin çağdaş bir yorumu olarak kabul edilen bu yapı günümüzde Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak hizmet verir.

ÖNCE KUDUS HASTANESİ OLDU
Bu bina; 1904 yılında İngiliz gemiciler için yapılmış bir hastane olmakla beraber, İngilizlerden sonra bir süre Özel Rum hastanesi olarak işletilmiş; 1923 yılındaki Lozan Antlaşması sonrası ise Kızılay’a devredilerek” Kuduz Hastanesi ve Şehir Hıfzısıhha Müessesesi” olarak kullanılmıştır.  1948 yılında ise zamanın İstanbul Valisi ve Belediye Reisi Dr. Lütfi Kırdar tarafından halen faaliyet göstermekte olduğu ve İngiliz Hastanesi olarak anılan binaya, 102 yatak kapasitesiyle “BELEDİYE BEYOĞLU HASTANESİ” ismi verilerek nakledilmiştir. Bu tarihten günümüze kadar ana binaya eklemeler yapılarak yatak kapasitesi arttırılmış, birçok branşta hastane faaliyetini sürdürmüştür. 1983 yılında Belediye tarafından Sağlık Bakanlığına devredilen hastane Aralık 1998’de ‘’İstanbul Beyoğlu Eğitim ve Araştırma Hastanesi” adını almıştır.
2000 yılında eğitim hastanelerinde yapılan isim değişikliği ile “Prof. Dr. N. Reşat Belger İstanbul Beyoğlu Eğitim ve Araştırma Hastanesi” adını alarak hizmet vermeye devam etmiştir.

GÖZETLEME KULESİ OLAN HASTANE
Başlangıçta hastanede sadece İngiliz bandırası taşıyan gemilerdeki subay ve denizcilerin tedavi görme hakkı bulunmaktaydı. İngiliz hükûmeti ile yapılan anlaşmalar sonrasında İsveç ve Norveç bahriye personelinin de hastaneden yararlanması sağlandı. 1904’te Mimar Percy Adams’ın projesini çizdiği bugünkü altı katlı yapı inşa edildi. L şeklindeki yapının kanatlarının birleştiği noktada küçük kuleler, ortasında Beyoğlu silueti içinde İngiliz bayrağını görünür etmek amacıyla inşa edilmiş daha yüksek bir kule yükselir. I. Dünya Savaşı’ndan sonra binanın kulesi İngiliz gemilerini gözetlemek için kullanıldı.
SAAT KULESİ VARDI SONRA SÖKÜLDÜ
Viyana’da düzenlenen 1913 Uluslararası Saat Kongresi’nde alınan karara göre Eyfel Kulesi’nden gelen sinyaller sayesinde Greenwich saatini şehre duyurmak üzere Londra’dan bir vakit küresi getirtilmesine karar verilmiş ve Osmanlı kabinesinin 15 Şubat 1914 tarihli kabine toplantısında kabine üyeleri 1000 lira masrafı olan bu kürenin 990 lirası Bahriye Nezareti tarafından karşılanmasına karar vermişti. Kürenin Galata Kulesi’nin tepesine yerleştirilmesi düşünülmüşse de sonra bu karar değiştirildi ve küre, hastane binasına yerleştirilip Mayıs 1915’te etkinleştirildi. Yapı, Türkiye’de cumhuriyetin ilanından sonra İngilizler tarafından 1924’te Kızılay’a devredildi. 1933’te Kızılay binayı İstanbul Belediyesi’ne devretti. Binadaki vakit küresi, Galata Kulesi’ne aktarılmak üzere Şubat 1930’da söküldü.

Vakit Küresi”, bir zaman ölçme ve ayarlama cihazı. Sistem, saat ayarları duyurusunun yapılabilmesi için ahşap ya da metal bir topun belirlenmiş zamanda düşerek düdük çaldırması ilkesine dayanıyor. Ancak, “Vakit Küresi”nin sürekli arızası ve düdük sesinin başlangıcında mı bitiminde mi saatin ayarlanacağı konusu, ayarlamalarda karışıklık yaratmış.

Kaynak:  https://beyoglugozeah.saglik.gov.tr/TR-51593/tarihcemiz.html