Bu bina Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1904 yılında Osmanlı Bankası Müdürü’nün evi olarak yaptırılmıştır. Beyoğlu bölgesindeki günümüze kadar korunabilen az sayıdaki ahşap mimari örneklerinden birisidir. Türkiye Hükümeti tarafından tarihi eser kapsamında koruma altına alınmıştır. Özellikle salon bölümündeki ihtişamlı ve asil iç dekorasyon o döneme ait mimari akımları yansıttığından buradaki bilim adamları ve yabancı ülke temsilcileri arasında hayranlık uyandırmaktadır. Bu bina Japonya ve Türkiye arasındaki ilişkilerin başladığı dönemin bir belgesi niteliğinde.
Hitoshi Ashida Konağı; Ayaspaşa’nın en güzel konağı
Azaryan Apartmanı’nın yan komşusu olan konak, 1937 yılında Japonya Büyükelçiliği Ankara’ya taşınana kadar elçilik, sonrasında ise yakın bir döneme kadar Japonya Başkonsolosluğu binası olarak faaliyet göstermiştir. Konak bugünkü ismini, 1920’li yıllarda Japonya Büyükelçisi’nin vekilliği görevini yürütmüş, diplomat Hitoshi Ashida’dan almaktadır. 1904 yılında Osmanlı Bankası’nın genel müdürlerinden Rum Alexandre Pangilis Bey tarafından Art Nouveau, Rokoko, Osmanlı ve Oriyental tarzlardan yararlanılarak inşa ettiri- len üç katlı konak, Beyoğlu’nun tek ahşap konsolosluk binası olmasıyla biliniyor. Japonların özellikle bu binayı elçilik olarak tercih etmelerinde, ahşap olması ve Osmanlı motiflerinin yer alması sebep olarak gösteriliyor. Japonya Başkonolosluğu’nun buradan
taşınmasının ardından, konak Japon-Türk dostluğunu temsil eden bir yapı olarak kalmıştır.
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA KONSOLOSLUK BİNASI
Türkiye aynı tarihte, 6 Ocak 1945’ten geçerli olmak üzere diplomatik ilişkisini kesmiş olduğu Japonya’ya da savaş ilân etti103. Tabii, Türkiye’nin savaş ilânı artık savaş neticesinin neredeyse belli olduğu anda verilmiş bir karardı. 1945 ilkbaharı yaklaşırken, Türkiye için sıcak savaş tehlikesi kalmamıştı ve Türkiye’nin galip devletlerin taleplerini geciktirmeden dikkate alması ve onlarla birlikte hareket etmesi gerekiyordu. Sonuçta Türkiye, Almanya’ya savaş ilân ettiğinde savaş çoktan Alman topraklarına girmişti.
Diplomatik temasın kesilmesi üzerine İstanbul’da Konsoloshane ’de bulunan 15 Japon diplomatın bu binada enterne (Gözaltına alındı) edilmesine karar verilmiştir.
Japonya’daki Türk tebaasıyla mübadele edilinceye kadar Japon yetkililer gözaltında bulundurulacaklardı. Enterne edilen Japonlar dışında ayrıca başka Japon tebaası olmadığı Türk yetkililerce açıklanmıştı.. Bir süre sonra, Japon diplomatların serbest bırakılması kararı verilmiştir. İstanbul’daki Japon diplomatların trenle Ankara’ya gideceği ve burada elçilikte görevli Japonlarla birleşerek Sovyetler Birliği üzerinden ülkelerine gideceği açıklanmıştır. İsviçre, Almanya’nın olduğu gibi Japonya’nın da haklarını korumayı üstlenmiştir. İstanbul ve Ankara’daki Japon kafilelerinin buluşmasından sonra 1 Şubat 1945’te Japonlar Ankara’dan ayrılmışlar ve giderken gördükleri iyi muameleden dolayı Türk yetkililere teşekkür etmişlerdir.
NOT:
Japonya-Türkiye ilişkileri, Japonya Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. İlk olarak 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu döneminde münasebetlere başlamış, 1870’lerde Sultan II. Abdülhamid döneminde de diplomatik bağlantıya geçmiştir.
Konsolosluk binasını nasıl gezebilirsiniz?
Japonya İstanbul Başkonsolosluğu Temmuz ayından itibaren tarihi bir bina olan Eski Konsolosluk Ofis binasının bir bölümünü genel ziyarete açıyor. Genel ziyaretler aşağıda belirtildiği şekilde gerçekleştirilecektir.
Binayı ziyaret etmek isteyen şahısların önceden rezervasyon yaptırması zorunludur. Telefon ile (0-212-317 46 00) Konsolosluk yetkililerinden Bayan Kawano ile irtibata geçiniz.
| Ziyaret Günleri | : Her ayın birinci ve üçüncü Çarşambası (En geç ziyaret tarihinin bir gün öncesine kadar rezervasyon yaptırılması gerekmekteder.) |
| Ziyaret Saatleri | : Sabah 10:00 – 12:00 arası |
| Ziyarete açık bölümler | : 2. Kat Büyük Salon, Küçük Salon ve Yemek Odası |
| Adres | : İnönü Cad. No: 16 Gümüşsuyu Taksim / İstanbul |
Kaynak: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/430381