(İstanbul’un Sırları: 473)
İstanbul’da yolunuz Florya tarafına düştüyse uğramanızı ve köşkü görmenizi tavsiye ederim. Mimar Seyfi Arkan’ın inşaa ettiği Atatürk’ün yazlık konutu olarak da geçmektedir. Günümüzde İstanbul Bakırköy ilçesine bağlı Florya sahilinde, kıyıdan 80m.mesafede deniz üzerinde “Florya Atatürk Köşkü Müzesi” olarak bilinen ziyarete açık bir müze bulunmaktadır. Florya Marmaray durağına 5 dk. Yürüme mesafesindedir. Burası 45 günde yapılmıştır. İstanbul’da 40 günde yapılan bir başka eser daha var o da Anadolu yakasında bulunan Üryanizade Camii oda 40 günde yapılmıştır. İşte detaylar:
KRAL VE DEVLET BAŞKANLARININ AĞIRLANDIĞI KÖŞK
Florya Cumhurbaşkanlığı Köşkü, İstanbul’un en önemli mimari yapılarındandır.14 Ağustos 1935’te kullanıma açılan köşk sadece dinlenme yeri olarak kullanılmamış, İstanbul’da kaldığı süre içinde zaman zaman devlet işlerini de buradan yönetmiş,siyasal ve bilimsel toplantılar düzenleyerek, aralarında İngiltere Kralı VIII.Edward ve Madam Simpson’un da bulunduğu kimi önemli konuklarını da burada ağırlamıştır.
Atatürk’ün ölümünden sonra göreve gelen cumhurbaşkanlarından İsmet İnönü, Celal Bayar, Cemal Gürsel, Cevdet Sunay, Fahri Korutürk ve Kenan Evren de köşkü yazlık olarak kullanmıştır. Daha sonra bölgenin eski ışıltısını yitirmesi ve deniz suyu kalitesinin düşmesi gibi nedenlerle köşk daha az kullanılır hâle gelmiştir. 6 Eylül 1988 tarihinde TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığı’nın yönetimine giren köşk onarılarak müze hâline getirilmiştir. Köşkün kimi bölümleri TBMM mensuplarına hizmet vermesi düşünülerek sosyal tesis olarak ayrılmıştır
KAZIKLAR ÜZERİNE İNŞAA EDİLDİ
Köşk, karadan 70 metre uzaklıkta deniz tabanına dikilen kazıklar üstüne inşa edilmiş olup, ahşap bir iskele yolla karaya bağlanmaktadır. Bünyesinde kabul salonu, yatak odaları, banyo ve kütüphane vardır. Köşk ilk yapıldığı dönemlerde Atatürk’ün girişimiyle yakın çevrede bulunan ve içinde metruk Ayastefanos Manastırı’nın yıkıntılarının bulunduğu çayırda, köşke bahçe olarak bir koru oluşturulmuştur. Bu koru, bugün Florya Atatürk Ormanı adıyla anılmakta ve halka açık park olarak kullanılmaktadır.
Atatürk’ün yaşamının son üç yılının önemli bir kısmını geçirdiği bu mekanda çalışma ve özel hayatından izler bulunmaktadır.
Deniz tabanına çakılan çelik konstrüksiyonlu ayaklar üzerine kurularak yapılmış olan ve karaya 90 metre uzunluğunda bir köprüyle bağlanan Atatürk Deniz Köşkü, deniz üzerinde adeta yüzen bir gemi izlenimi vermektedir. Sade cephe düzenlemesinin öne çıktığı tek katlı binanın kuzey giriş cephesinde yer alan kule, form olarak çağdaş mimarlık akımının ifadesi olan geometri ve estetiğe sahiptir. Mustafa Kemal Atatürk tarafından son olarak 28 Mayıs 1938 tarihinde kullanılan köşk daha sonra Cumhurbaşkanlığı yazlık konutu olarak İsmet İnönü, Celal Bayar, Cemal Gürsel ,Cevdet Sunay, Fahri Korutürk ve Kenan Evren dönemlerinde de hizmet vermiştir.16 Eylül 1988’de Cumhurbaşkanlığı tarafından TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı’na devredilen köşk, restorasyonu tamamlandıktan sonra 1993’te Atatürk Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.
BİZANS VE OSMANLI DÖNEMİNDE DE YAZLIK SARAYLAR VARDI
Florya sahili civarındaki Yeşilköy ve Bakırköy’de, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde, önemli kişilerin yazlık sarayları bulunuyordu. Patrona Halil İsyanı sırasında talan olmuştu,1800’lü yıllara gelindiğinde Florya ıssız ve bakirdi. Florya’da güneşlenip denize giren ilk topluluk, Ekim Devrimi sonrası ülkelerini terk edip İstanbul’a sığınan Beyaz Ruslar ve 1.Dünya Savaşı sonrası işgal için şehirde bulunan İngiliz askerleriydi. İlk zamanlar, insanların kolları açıkta bırakan kıyafetleriyle kumlara uzanıp denizde yüzdüğünü gören İstanbul halkı, hayretler içerinde kalmıştır. Çünkü o sıralar Florya, onlar için sadece bir piknik yeriydi. Eskiden “Fülürye” olarak bilinen semt de Rus şivesiyle “Florya’ya dönmüştü.
Kaynak: https://www.gzt.com/arkitekt/seyfi-arkan-tasarimi-florya-ataturk-deniz-kosku-3773190
