Yakın geçmişe tanıklık etmiş tarihi bina müze oldu

Ara Güler Müzesi sizleri bekliyor.

Bira fabrikasından kültür merkezine

Ara Güler Müzesi

Sadece İstanbul’un değil Türkiye’nin tanıtılmasına hem katkıda bulunmuş hem de olayların içinde yaşayarak tanıklık etmiş olan Ara Güler’in müzesini mutlaka görmenizi tavsiye ederim. Müzenin kurulduğu bina zaten hem Osmanlı dönemine hem de genç Türkiye Cumhuriyetinin ilk yıllarına tanıklık etmiş önemli bir tarihi bina. Tarihi binanın tarihsel dokusuna hiç dokunulmadan Ara Gülerin tarihe tanıklık eden fotoğrafları sergileniyor. Bugün birçoğu kaybolmuş olan tarihi eserler, camiler, çeşmeler, köprüler ortada yok ama Ara Güler bunların hepsini fotoğraflayarak geçmişin kayboluşuna izin vermemiş. Teşekkürler Ara Güler !

BİNANIN TARİHİ
Modern üretim teknikleriyle ilk defa bira üretimi 1892 yılında İsviçreli Bomonti biraderlerin Feriköy’de kurdukları fabrikada yapılmıştır. Asil adında bir Yunanlı da Şişli’de bira üretimi yapan küçük bir tesis açmıştır. Ancak Bomonti biraderlerle rekabet edemeyen Vasil, bir süre sonra işletmesini kapatmak zorunda kalmıştır. 1894 yılına gelindiğinde İstanbul’da Bomonti Biraderlerin dışında (Feriköy), Cosma (Feriköy), C. Grein (Feriköy), Schaffer (Feriköy), Scherrer (Zincirlikuyu), Petro Tedeski (Dolmabahçe) gibi bira imalatçıları bulunmaktaydı.

1934 YILINDA TEKEL İDARESİNE GEÇİYOR
Bomonti Bira Fabrikası, adını İstanbul’un en eski semtlerinden birine vermiş olup Osmanlı İmparatorluğu’nda modern bira üretim tekniği ile imalata başlamış olan ilk bira üretim tesisidir. Sahibi, Efes Pilsen’dir. 1839 senesi sonrasında Batı’ya açılma sürecinde, bira Osmanlı’ya üretim safhasında dâhil olmuştur. Biranın 1840’ların öncesinde tüketildiği ve üretildiği söylenebilir. 1840’lı yıllarda ise, birahaneler açılmaya başladı. Osmanlı’da bira üretimi 1896 yılında 12.000 hl idi (1.2 milyon litre). Bu oran hızla artmıştır ve 1913-1914 yılları arası 9.9 milyon litreye ulaşmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nde bu rakama ancak 1940’lı yıllarda ulaşılmıştır. İsviçreli Bomonti kardeşler tarafından 1890 senesinde Feriköy’de kurulan fabrika, 1934 yılında Tekel’e geçmiştir.

Fabrika 1938 yılında Tekel yönetimine girmiş, uzun bir süre sonra Efes Pilsen tarafından satın alınmıştır. Fabrikada 1991 yılında üretim durdurulmuş ve boşaltılmıştır. Binayı ve arsasını alan “IC İçtaş İnşaat”, 2010 yılında bu alan üzerinde yeni bir otel projesine başlamıştır. 2015 yılından itibaren bina eğlence merkezi olarak kullanılmaktadır.

BİLİNMEYEN ŞİŞLİ
İstanbul’un büyük ilçelerinden biri olan Şişli adının kaynağı kesin olarak bilinmemekle birlikte, şişçiler olarak bilinen ve şiş yapımıyla uğraşan bir ailenin burada konağı olduğu, zamanla “Şişlilerin Konağı” olarak anıldığı, semtin adının da buradan geldiği ifade edilmektedir.  18. yüzyıldan itibaren Maçka, Taşkışla ve Mekteb-i Harbiye gibi askerî tesislerin burada kurulmasının Şişli’nin gelişmesinde önemli katkısı oldu. Sultan Abdülmecit (1839-1861) döneminde Osmanlı’nın kaybettiği topraklardan gelen halkın Şişli civarına iskân edilmesinin de buranın imarında etkili olduğu belirtilmektedir.
Diğer taraftan 1870’de Beyoğlu’nun büyük bir kısmını ortadan kaldıran yangın sonrasında ve Tanzimat’la birlikte, yabancıların da burada mülk edinmelerine kolaylık sağlanmıştır. Sultan Abdülhamit’in difteriden ölen kızı için yaptırdığı Şişli Etfal Hastanesi de buranın gelişmesine katkı sağlayan önemli bir kuruluştur. Bu gelişmeler sonucunda Şişli’ye 1881’den itibaren Taksim’den atlı tramvay, 1913’te de elektrikli tramvay çalışmaya başlamıştır.

 


ARA GÜLER  HAYATI
Doğuş Grubu’nun 2016 yılında Ara Güler’le yaptığı işbirliği sonucu kurulan Ara Güler Müzesi, usta sanatçının arşivinden derlenen “Islık Çalan Adam” sergisi ile Ara Güler’in doğum günü olan 16 Ağustos’ta ziyarete açıldı. İstanbul bomontiada’da sanatseverlerle buluşan müze, Türkiye’de uluslararası niteliğe sahip ilk fotoğraf müzesi olma özelliğini taşıyor.

Müzenin projesi ise PAB Mimarlık’a ait. Müze ücretsiz gezilebilir. Müze ilgili detaylı bilgi için:
www.aragulermuzesi.com 

Kaynaklar:
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/400345

http://www.mimarizm.com/haberler/gundem/ara-guler-muzesi-acildi_129392

Ara Güler Özgeçmiş için: https://www.araguler.com.tr/tr/aboutaraguler.html