Dünyanın değişik yerlerinden gelen 750’ye yakın ilginç uçurtmaları görmek ister misiniz?
Hazırlayan: FAHRİ SARRAFOĞLU
M.Ö. 300’lü yıllarda Çin’de doğduğu bilinen, Uzakdoğu kültürüne damgasını vurmuş, batıda ise birçok bilimsel deneylere aracılık etmiş olan uçurtma, ülkemizde sokak oyunları kültürünün en önemli oyuncağı olma özelliğini hala muhafaza ediyor.
Ülkemizdeki uçurtma kültürünü yaşatmak, yaygınlaştırmak ve tanıtmak amacıyla 1986 yılında kurulan İstanbul Uçurtmacılar Derneği çatısı altında hayata geçirilen oldukça ilginç bir müze var; Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi.
Yaklaşık otuz yıldan bu yana gerçekleştirdiği faaliyetlerle Türkiye’de uçurtmacılığın tarihini yazmış olan Mehmet Naci Aköz adına kurulan müzede, dünyanın pek çok ülkesinden getirilen, bağışlanan 750’ye yakın uçurtma ve uçurtma malzemesi var. Müze küçük olsa da, içinde dolaşırken bir uçurtma dünyasında gezdiğinizi hissediyorsunuz. 6,5 metrelik Çin’li denizkızından Japonya’nın mitolojik kahramanlarının yer aldığı uçurtmalara, Endonezya’lı ejderhadan Hindistan’lı tren uçurtmalara, Amerika’lı dev kertenkelelere, dev ahtapotlara, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden gelmiş ilginç uçurtmalardan Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden toplanmış yöresel uçurtmalara kadar yüzlerce uçurtmanın içinde buluyorsunuz kendinizi.
Uçağın Atası Uçurtma
İstanbul Uçurtmacılar Derneği Başkanı ve aynı zamanda müzenin kurucusu Mehmet Naci Aköz, batı ülkelerinde bilimsel deneylerde kullanılan uçurtmanın günlük hayatımızdaki pek çok ürünün/aracın ilk kıvılcımını ateşlediğini belirterek, uçurtmanın uçağın atası olduğunu vurguladı. Uçağın bulunması ile ilgili yapılan yüzlerce çalışmada uçurtma kullanıldığını ifade eden Aköz, aerodinamik sistem ilk kez uçurtmada fark edildiğinden bu yöndeki çalışmalara büyük katkılar sağlamıştır, dedi.
İlk yapılan otomobillerin uçurtma ile çekilerek hızlandırılması, termometrenin yukarıdaki hava sıcaklığını ölçmesi, okyanusların iki kıyısı arasındaki radyo antenini yükseltmede kullanılması, şimşeğin elektriksel yapısının tespiti ve hava fotoğrafçılığına kadar pek çok alanda uçurtmanın gözardı edilemez katkıları olmuş bugüne kadar.
Ücretsiz Uçurtma Dersleri
Uçurtma kültürünün yaşatılması, geliştirilmesi ve tanıtılması amacıyla kurulan İstanbul Uçurtmacılar Derneği, 1986 yılından bu yana pek çok güzel çalışmanın altına imzasını attı. Bunlar arasında yer alan Uçurtma Gönüllüleri Kulübü daha çok, derneğin okullar veya sivil toplum kuruluşlarına yönelik faaliyetlerini yürütüyor. Bu faaliyetler; okul veya sivil toplum kuruluşlarında uygulamalı uçurtma dersleri vermek, panel ve konferanslar yapmak, uçurtma etkinliklerine proje desteği vermek, uçurtma kulüpleri oluşturmak isteyen kurumları resmi olarak desteklemek şeklinde örneklendirilebilir. Ayrıca derneğin dershanesinde haftanın 3 günü ücretsiz uçurtma dersleri devam ediyor.
Türkiye’nin İlk ve Tek Uçurtma Müzesi
Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi, dünyanın çeşitli ülkelerinden toplanmış ve hala toplanmaya devam eden, toplamda 16 ülkeye ait 750’ye yakın ürünlük bir koleksiyona sahip. Müzenin kurucusu Aköz, bu yapılanmanın Türkiye’nin ilk ve tek uçurtma müzesi olduğuna dikkat çekerek “Müzemize özellikle okullar ve sivil toplum kuruluşlarından oldukça yoğun ilgi var.” dedi. Ziyaretlerin ücretsiz olarak gerçekleştiğini belirten Aköz, müzenin her gün çeşitliliğini ve aktivitelerini artırmak için çalışmalar yaptığını söyledi.
Sportif Uçurtmacılığın Türkiye Temsilcisi
İstanbul Uçurtmacılar Derneğinin uluslar arası yapılanması ise Avrupa Sportif Uçurtmacılık Federasyonu ( STACK ) Türkiye Milli Direktörlüğü.2005 yılından itibaren sürdürülen temsilcilik, ülkemizde sportif uçurtmacılığın tanıtılması ve geliştirilmesi faaliyetlerini sürdürüyor.
Uçurtma Hastanesi
Ülkemizde her yıl 200 civarında uçurtma etkinliği yapılıyor. Bunları çoğunluğu okullar veya belediyeler tarafından organize ediliyor. Genellikle Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında yapılan etkinliklerde uçurtma uçurmanın yanında çeşitli eğlenceler de yapılıyor. Bu gibi etkinliklerin pek çoğuna imza atan Mehmet Naci Aköz düzenledikleri organizasyonlarla ilgili bilgi aktarırken “Bizim projelerimizde, promosyon uçurtmaların dağıtımları ile başlayan etkinliklerde, profesyonel animasyon ekibimizle tüm katılımcıları gün boyu eğlendiren çeşitli eğlenceli oyunlar oynuyoruz.
İlköğretim ve anaokullarının öğrencilerinin katılımını sağlayıp çeşitli sahne gösterileri yaptırıyoruz, uçurtma yarışmaları düzenleyip hakemini, jürisini oluşturuyoruz. Batı ve uzak doğudan getirdiğimiz profesyonel uçurtmalarla uçurtma gösterileri yapıyoruz, dev uçurtmalarımızla havadan yeryüzüne şekerler yağdırıyoruz. Şenlik alanlarında zarar gören uçurtmalar için uçurtma hastanesi kuruyoruz.” şeklinde açıklama yaptı.
Aköz’ün hem uçurtma ile ilgilenenlere, hem de faaliyetleri yakından takip etmek isteyenlere ilk önerisi www.ucurtmadunyasi.com adresini takip etmeleri. İstanbul Uçurtmacılar Derneği tüm mesai günleri 10:00 – 17:00 arası açık. Uçurtma müzesi ve atölye çalışmaları ise ücretsiz olarak devam ediyor.
Toplu katılımlar için mutlaka randevu alınması gerektiğine vurgu yapılıyor.
Uçurtma müzesinde fotoğraf ve video çekmek serbest.
Araştırma yapmak isteyenlere de özel imkan sağlanıyor.