Üsküdar Özbekler Tekkesi haziresinde bir mezar vardır. Mezar taşının üzerinde Buhara Cumhuriyeti’nin kurucularından ve Cumhurbaşkanı olan Osman Kocaoğlu yazar.
Peki, acaba kaçımız biliyoruz
-Kurtuluş savaşında bize 100 milyon Ruble altın gönderen kim?
-Neden bize 10 milyon Ruble altın geldi?
-Osman Kocaoğlu neden ille de Türk toprağı istedi?
İşte detaylar:
Kurtuluş Savaşında bize silah lazım, cephane lazım, her şey lazımdı. Peki, bunu bize kim sağladı. Hiç çekinmeden gönderen Buhara Cumhuriyeti’nin kurucularından ve Cumhurbaşkanı olan Osman Kocaoğlu gönderdi. Osman Kocaoğlu Kurtuluş Savaşında bize 100 milyon Rublelik altın gönderdi ama Ruslar bunun ancak 10 milyon Rublelik kısmını verdiler. İbret dolu mücadele hayatını pek bilmesek de biz onu İstiklal Savaşı’mız sırasında Buhara Cumhuriyeti’nin hazinesinden yolladığı 100 Milyon Ruble altın sebebiyle tanırız.
İŞTE O ALTINLARIN HİKAYESİ
Osman Kocaoğlu kendi dilinden Kurtuluş Savaşında Türkiye’ye gönderilen altınların hikayesini şöyle anlatır: “…..Sonradan öğrendiğime göre Buhara Hükümeti’nin Ruslar aracılığıyla Türk Hükümeti’ne yaptığı 100 milyon altın rublelik yardımdan, Ankara Hükümeti’ne ancak 10 milyon altın ruble ulaşabilmiştir. Ruslar, geri kalan 90 milyon altını, herhalde aracılık ücreti olarak almış olacaktır! Buhara Hükümeti tarafından gönderilen altının sadece 18.326.800 altın rublelik kısmı, o da üç yıla yayılarak Türkiye’ye teslim edilmiştir. Türkiye’ye gönderilmesi gereken 81.673.200 altın ruble tutarındaki Özbek altını, Lenin hükümeti tarafından açıkça gasp edilmiştir. Bu para eksiksiz olarak Türkiye’ye gelmiş olsaydı gerek ordunun gerekse Türk ulusunun ve sanayinin o zamanki yoksul halini düzeltirdi. “
OSMAN KOCAOĞLU KİMDİR?
O, hayata gözlerini 1878 yılında Türkistan’ın Fergane vadisindeki Oş kasabasında açtı. İlk tahsilini Buhara’da, ailesinin özel olarak tuttuğu hocalardan aldı. Medrese tahsilini de Buhara’da yaptı. Osman Kocaoğlu 20 yaşındayken Çarlık Rusya’sının Türkistan’daki egemenliğine karşı başlatılan 17-19 Mayıs 1898 Dükçi İşan ayaklanmasına katıldı. Bu isyan Ruslar tarafından bastırıldıktan sonra akrabalarından birçok kimse ile birlikte tutuklanırsa da daha sonra serbest bırakıldı.
23 Eylül 1921’de Buhara Halk Temsilcilerinin İkinci Kurultayı’nda Osman Kocaoğlu cumhurbaşkanı seçilir.
Osman Kocaoğlu 10 Nisan 1922 tarihinde, Afganistan’a gider. Bu arada Başbakan Feyzullah Hoca, Buhara’dan yolladığı gizli bir haber ile Osman Kocaoğlu’nu uyarır ve Buhara’ya dönmemesini, döndüğü takdirde Ruslar tarafından idam edileceği bildirir. O böylece resmi görüşmeler yapmak için gittiği Afganistan’da sürgün durumuna düşmüş olur. Ne var ki, Sovyetler Osman Kocaoğlu’nun oradaki varlığından dahi rahatsızlık duyarak Afgan hükumetine baskı yapmaya başlarlar. Osman Kocaoğlu’nu ya geri vermelerini veya Afganistan’dan dışarıya çıkarmalarını talep ederler.
Afganistan hükumetinin ricası üzerine, Osman Kocaoğlu Kabul’den ayrılır. Eylül 1923’te İstanbul’a gelir. Kendisiyle görüşen Mustafa Kemal Paşa’dan, sıcak bir ilgi görür. Ona milletvekili maaşı bağlatılır. Bu maaş vefatından sonra eşi de ölünceye kadar devam eder.
Bu defa Sovyetler onun Türkiye’den de çıkarılması için siyasi baskılar yapar. Türk Hükumeti, Osman Kocaoğlu’ndan yurt dışına çıkmasını ister. O da, 1938 yılı sonunda önce Polonya’ya, daha sonra İran’a gider. Ancak, İkinci Dünya Savaşı’nın bitişinden sonra, 1945 sonlarında Türkiye’ye geri dönebilir.
1951 ile 1957 yılları arasında Pakistan’da bulunan Osman Kocaoğlu, 28 Temmuz 1968’de ölümüne kadar Türkiye’de yaşadı. 90 yaşındayken 28 Temmuz 1968’de hayata gözlerini kapadı. Mezarı, İstanbul’da Özbekler Tekkesi haziresinde bulunmaktadır. Ruhu şad, mekanı cennet olsun.