KÖLELİKTEN “SADRAZAMLIĞA” YÜKSELİŞ…

ABD’de Obama 233 yıl sonra başkan oldu ya bizde?

 Osmanlı Devletini tanımak için bugün harıl harıl yabancı ülke bilim adamlarının Osmanlı arşivlerinde çalıştığını biliyor musunuz? Evet, arasınlar, bulsunlar,  Osmanlı’nın 600 yılık devlet yönetimi tecrübesini keşfetmeye uğraşsınlar. Sonra da bunu kendi ülkelerinde uygulasınlar. ABD’nin kuruluş tarihi 4 Temmuz 1776 ve kurulduğu tarihten beri sadece bir kez zenci bir başkan seçildi 20 Ocak 2009 yani tam 233 yıl sonra. Peki, Osmanlı’da bir kölenin sadrazam olduğunu biliyor muydunuz? Bir kölenin Padişah yerine hacca gittiğini, harem gibi önemli bir kurumun ona teslim edildiğini. Hazinenin korunması ve şehzadelerin eğitimi başta olmak üzere en önemli görevlerin onlara verildiğini biliyor muydunuz? Evet, işte Fatih’te sessiz sedasız duran, hiçbir abartısı olmayan bir türbe var. Mütevazı bir türbe, kendi yaptırdığı Mesih Mehmet Paşa Cami avlusunda yatmaktadır. Osmanlı’ya büyük hizmeti dokunan diğer hadım ağalar gibi Mesih Mehmet Paşa’nın da çok büyük hizmetleri ve eserleri olmuştur. İşte detayları:

ÖNCE HAZİNEDARBAŞI SONRA MISIR BEYLERBEYİ OLDU
Devşirme olarak küçük yaşta Enderûn’a alınmıştır. Sarayda ak ağa olarak görev yapmıştır. Hazinedarbaşı görevi yapmakta iken, Ekim 1574’de “Hüseyin Paşa”‘nın yerine Mısır Beylerbeyi olarak Mısır’a gönderilmiştir. Mesih Mehmed Paşa Mısır Beylerbeği görevinde 5 yıl kalmıştır. Bazen gayet sert olarak ve çok zaman yumuşaklıkla hiç isyan ve büyük şikayet olmadan bu eyaletin idaresinde başarı kazanmıştır. 1579’da Mısır’dan İstanbul’a çağrılarak ikinci vezir olarak kubbealtı vezirliği görevi verilmiştir. Yerine Mısır Beylerbeyi olarak haremi-hümayunda “başhaznedar” olan Hadım Hasan Ağa getirilmiştir.

VE SADRAZAM OLUYOR
Mesih Mehmed Paşa, İran Seferi’nde serdar-ı ekrem olarak (Padişah’ın yerine) bulunan Özdemiroğlu Osman Paşa’nın o cephede iken bir hastalık sonucu 29 Ekim 1585’de öldüğü haberi İstanbul’a ulaşınca 1 Kasım 1585’da Sultan III. Murad tarafından Sadrazam görevine atanmıştır. Sadrazam olarak padişahın ve saray kliğinin devamlı devlet ve hükümet işlerine karışmasına hedef olmuş ve bundan tedirgin olmuştur. Nisan 1586’da devlet işlerinde Sadrazam’ın isteklerini karşılamayan Reis-ül Küttab Hamza Efendi’nin padişah tarafından azlini istemiştir. Fakat Sultan III. Murad Sadrazam’ın bu isteğini reddetmiştir. Bunun üzerine Mesih Mehmed Paşa’nın “İstiklali olmayan vezir-i azam iş göremez…” diyerek 4 ay kadar kaldığı sadrazamlıktan istifa ettiği belirtilmiştir. Sadrazamlık görevinde iyi idareli, vakur ve ciddi olduğu belirtilmektedir.

ŞADIRVAN YERİNE TÜRBE
Bu istifasından sonra Mesih Mehmed Paşa emekliye ayrılıp diğer bir devlet işi ve unvanı verilmemiştir. Mesih Mehmet Paşa 1592’de İstanbul’da ölmüştür. Fatih yakınlarında Hırka-i Şerif Camii tarafında olan “Mesih Mehmet Paşa Camii” kenarında bulunan üstü açık olan türbesine gömülmüştür. Osmanlı camilerinde klasik mimari usulde mutlaka caminin giriş kapısında yani Babüsselam kapısında mutlaka ŞADIRVAN bulunurken kendi yaptırmış olduğu camide ise türbesi bulunmaktadır. Türbenin arkasında şadırvan ve tuvaletler vardır. Bunun hikmetinin de belki de bir kölenin geldiği noktayı işaret etmesi diyebiliriz. Mesih Mehmed Paşa’nın Mısır’da bir medresesi bulunmaktadır. 1585-1588 yıllarında İstanbul’da Fatih, Edirnekapı civarında eskiden Hasan Paşa Mescidi bulunan mevkide yaptırdığı Mesih Mehmed Paşa Camii bulunmaktadır.

 

Kaynaklar: