Doktorlar neden buraya gömülmek istiyordu?

O hem kadıydı hem hekim

Gaysuni ya da Kaysunizade Mehmet Efendi Osmanlı’da çok büyük hizmetleri olmuş âlimlerden biridir. O hem bir hekim hem de bir kadı-şeyhülislamlık yapmış âlimdir. Onun bir başka bir özelliği ise Kanuni Sultan Süleyman’ın son anına kadar yanında olması ve cesedini tahnit etmesidir. Macaristan’ın Zigetvar şehrinde, Kaleye 4 kilometre uzaklıkta bulunan ve Üzüm Tepesi olarak bilinen mahalde bulunan Gül Baba Türbesinde Kanuni Sultan Süleyman’ın iç organlarının gömülüdür. Tahnitini  yapan ise Kaysunizade Mehmet Efendi’dir.

KAHİRE’DE DOKTORKEN İSTANBUL’A GELDİ
Kahire’de Memlük sultanlarının sarayında hekimlik ve hekimbaşılık yapan tanınmış bir aileye mensuptur.  Kūsûnî  nisbesi, Şemseddin es-Sehâvî’nin (ö. 902/1497) belirttiğine göre Kahire’deki Kūsûn Camii ile ilgili olup adı geçen hekim ailesi de bu caminin civarında ikamet ettiğinden Kūsûnî nisbesini almıştır. Kahire’de kalan Kaysûnîzâde büyüyünce ataları gibi tıp tahsil etmiş ve Mısır Kadısı Mâlul Emîr Efendi 954 (1547) yılında Anadolu kazaskerliğine tayin edilince kendisini daha önce tedavi eden Kaysûnîzâde’yi de beraberinde götürmüştür.

KANUNİNİN HEKİMBAŞISI OLDU VE CESEDİNİ TAHNİT ETTİ
Kaysûnîzâde, bu sırada ağır bir hastalığa yakalanan Şehzade Bayezid’i tedavi ettiği için büyük bir üne kavuştu. Kaysûnîzâde daha sonra padişahı tek başına tedavi etti; bunun üzerine ona ve evlâdına maaş bağlandı, kendilerine İstanbul ve Edirne’de evler verildi. Kaysûnîzâde, Zigetvar seferinde Kanûnî’nin yanında bulunmuş ve padişahın ölümü üzerine cesedini tahnit etmiştir.(İç organlarını çıkararak Gül Baba Türbesine defnedilmişti.)

SARAYA ATLA GİRMESİNE İZİN VERİLEN ÂLİMLERDEN
Peçevî, Kaysûnîzâde’nin padişah katında saygın bir yeri olduğunu, hatta yaşlılığında Bâb-ı Hümâyun’a geldiğinde veziriazamların bile yaya geçtikleri yerden binek üzerinde geçmesine izin verildiğini ve II. Selim’in tahta geçişinden (974/1566) iki yıl sonra vefat ettiğini belirtir. Atâî de 976 yılı Safer ayında (Ağustos 1568) ishalden öldüğünü söyler.

KENDİ ADIYLA CAMİSİ VAR
İstanbul Sütlüce Halıcıoğlu askerlik şubesinin üst tarafında kendi adıyla Mimar Sinan’a yaptırdığı camisi vardır.  Gaysunizade Mehmet Efendi tarafından 1566 tarihinde Mimar Sinan’a inşaa ettirilmiştir. (Gaysunuzade ya da Kaysunizade Mehmet Efendi Hekimbaşıdır ve tıp tarihinin önemli kişilerindendir) Zamanla harap olan cami gecekondular tarafından işgal edilmiş. 1996 yılında gecekondular yıkılarak aslına uygun şekilde yenilenmiştir.

DEFNEDİLDİĞİ YER HEKİMLER MEZARLII OLUYOR
Kaysunizade’nin defnedildiği yere onun ölümünden altı yıl sonra da oda bir hekimbaşı olan oğlu defnedilmiştir. Daha sonra İstanbul’da vefat eden hekimlerin ve hekimbaşıların defnedildiği yer burası olmuştur.

Eserleri.
Sellheim’in de ona nisbet ettiği eserler şunlardır:
1. Düstûrü’l-bîmâristânât. İlâç yapımıyla ilgili muhtasar bir eserdir (Süleymaniye Ktp., Şehid Ali Paşa, nr. 2112).
2. Zâdü’l-mesîr fî ʿilâci’l-bevâsîr. Dört fasıl ve bir hâtimeden oluşan risâle, mukaddimede belirtildiği üzere Mısır’da Menûfiye bölgesi şer‘î hâkiminin isteği üzerine yazılmıştır (Süleymaniye Ktp., Şehid Ali Paşa, nr. 2093).
3. Tuḥfetü’l-muḥib fî ṣınâʿati’ṭ-ṭıb. Tıpla ilgili genel bilgileri ihtiva eden eser beş bölüme (makale) ve bunların altında çeşitli bab ve fasıllara ayrılmıştır (Süleymaniye Ktp., Şehid Ali Paşa, nr. 2007).
4. Muḫtaṣarü’t-Teẕkire. İbnü’s-Süveydî’nin (İbn Tarhan) et-Teẕkiretü’l-hâdiye adlı tıbba dair eserinin muhtasarıdır.
Sellheim ayrıca Maḳāle fi’l-ḥammâm, Maḳāle fî cevâzi istiʿmâli haceri’l-bâdezehr el-ḥayevânî ve el-Miṣbâḥ adlı eserlerini zikreder (bu eserlerine ve yukarıda adı geçen eserlere ait diğer nüshalar için bk. Sellheim, I, 210-213).

Kaynak:            https://islamansiklopedisi.org.tr/kaysunizade

2 hakkında “Doktorlar neden buraya gömülmek istiyordu?” görüş

  1. En azından tıp bayramlarında bu gibi ünlü simalar mezarları başında anılmalı. Tahrip olmuş bir mezarlık böyle mezarlıklar korunmalı ve gereken ilgi gösterilmeli.

  2. Kiymetli Beyoglu Belediye basksnimiz..ilgilenirse makbule gecer. Zaten bir isgalden kurtulan bu mezarlik ve cevresi Camii ve kulliyesine yakisir olmaliydi..ben bizzat ziyarette Camii karsisi mezarlik mensuplarinin istedigi gibi kaybolmuslar ..toprak ile fanileşmisler..Türk milletine ve Belde baskanina yakisanda buna daha itina ve saygi gostermek..CAMİ ve MEZARLIK.a cok sukur sahip cikilmis daha GUZELLESTIRILEBILINIR..sonuc da HALIC Ve Kanuni hz.nin Hekimi…

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir