Libya kralı İdris neden bu levhayı buraya hediye etti dersiniz? Libya Kralı İdris’in 1956’da hediye ettiği “Fetih Hadisi” levhasının hikâyesi çok ilginçtir. Kral İdris sadece bu levhayı değil, Eyüp Sultan Camii’ne de bir levha hediye etmiştir. O levhada Eyüp Sultan hakkında mermer üzerinde kısa Arapça tarihçe yer almaktadır. Peki, soralım şimdi, neden Kral İdris Türkiye’ye geldi ve neden bu iki levhayı iki önemli camiye hediye etti. İşte detaylar:
LİBYA KRALI İDRİS KİMDİR
I. İdris, tam adı Sidi Muhammed İdris El Mehdi es-Senusi (d. 12 Mart 1890, Trablusgarp – ö. 25 Mayıs 1983, Mısır), Libya’nın 1951’de bağımsızlığını kazanmasından sonra ilk kral olarak göreve başladı. Eylül 1969’da kaplıca tedavisi görmek üzere Türkiye’de bulunduğu sırada Albay Muammer Kaddafi önderliğinde düzenlenen askeri bir darbeyle devrilen İdris bir süre Yunanistan’da kaldıktan sonra siyasi mülteci olarak Mısır’a iltica etti. 1974’te Libya’da yolsuzluk suçlamasıyla hakkında dava açıldı ve gıyabında yargılanarak mahkûm edildi. Ama ülkesine dönmeyerek Kahire’de sürgün yaşamını sürdürdü.
NEDEN TÜRKİYE’Yİ ZİYARET ETTİ?
1954 ila 1958 yıllarında 21’i yüksek okul, 8’i üniversite, 26’sı ilahiyat ve 8’i de askerî (4’ü deniz, 4’ü de hava kuvvetleri) okullarda olmak üzere 63 Libyalı öğrenciye Türkiye’de eğitim yapma imkânı sağlamış olup bunlar daha sonra Libya hükümetinde bakan, hatta Başbakan olarak görev yapacaklardır. 1954 Aralık’ında Türkiye’den gönderilen toplar törenle Libyalı yetkililere teslim edilmişti. Bu arada Ümran Yetişal adlı bir generalimizin Libya ordusunun organizasyonunda görev aldığını belirtelim. Türkiye’nin bu desteğinin bir teşekkürü olarak Kral İdris 1956 yılında ülkemizi ziyaret etti.
Başbakan Adnan Menderes ve Cumhurbaşkanı Celâl Bayar Libya’ya ziyaretlerde bulunmuşlar ve Libya’daki en önemli Osmanlı bağlarından biri olan Turgut Reis’in Trablusgarb’daki türbesini ziyaret etmişlerdi.
ZİYARETİN BAŞKA BİR GİZLİ AMACI DAHA VARDI
Kral İdris’in ziyaretinin bir amacı daha vardı. O yıllarda bağımsızlığı için uğraşan Cezayir’e silah yardımı yapılmasıydı. Peki, bu yardım nasıl yapılacaktı. Türkiye direk yapamazdı çünkü NATO üyesiydi. Zira Fransa’ NATO üyesi ve Türkiye bir NATO üyesine karşı Cezayir’i desteklemek görünmek istemiyordu. İşte bu Cezayir’e giden silahlar doğrudan Cezayir’e değil, Kral İdris’in de desteği ile Libya’ya gitti ve oradan Cezayir’e nakledildi. Yani Cezayir’in bağımsızlığında Türkiye’nin büyük desteği oldu.(1)
- Kaynak: http://www.timeturk.com/tr/2010/05/27/menderes-bir-gemi-silahi-kime-gonderdi.html