Dünyaca ünlü bilim insanı buradan yetişti

Bu sıbyan mektebinden bir bilim insanı yetiştiğini biliyor musunuz?

Fahri Sarrafoğlu/

İstanbul ili Fatih ilçesi, Davutpaşa iskelesinde, Samatya Caddesi üzerinde bulunan, Sultan III. Selim’in (1789–1807) kalfası olan Naz Perver Kalfa Sıbyan Mektebi’ni h.1207 (1792) tarihinde bir Osmanlı Hanedan mensubu olan Naz Perver Kalfa tarafından yaptırıldı.  Bugün hem okul hem de çeşme halen kullanılır durumdadır. Bu okuldan mezun olanlar arasında uluslararası alanda da ünlü bir bilim insanı, hanımefendi yetiştiğini biliyor musunuz?

PADİŞAHIN GÜVENDİĞİ BİRİ
Sultan III. Selim’in (1789-1807) hazinedarı olduğu bilinen Nazperver Usta İstanbul Davutpaşa’da sıbyan mektebi inşa ettirdiğinde Padişah’ın da aynı zamanda güvenini kazanmıştı. Ayrıca Davutpaşa’da, Cihangir’de ve Firuzağa’da üç çeşmesi olduğu bilinmektedir. 3. Selim’in kalfası Naz Perver Kadın tarafından yaptırılan, Sıbyan mektebi, hazire ve çeşmeden oluşan bu küçük külliye, kendi bağımsız arsası içinde yer almaktadır. Barok üslubun ve türünün güzel bir örneği sayılan mektep iki katlıdır. Dikdörtgen planlı, iki katlı, iki sıra tuğla bir sıra kesme taştan yapılmış olan yapının üzeri tonoz bir çatı ile örtülüdür.

Sıbyan mektebinin tüm cephesini kaplayan bu çeşmenin üzerinde Şair Sururi Osman Efendi’nin kitabesini Sümbülzade Vehbi Efendi yazmıştır.

ÜÇ YILLIK OKULU BİR YILDA BİTİRDİ
Bu okuldan mezun olan 1902 Üsküp doğumlu Remziye Hisar, Türkiye’nin gururu olmuş bir bilim insanı. Balkan Savaşından sonra ailesiyle beraber İstanbul’a göç ederek Türk topraklarına yerleşen Hisar, İstanbul Nazperver Kalfa Mekteb-i iptidaisi üç yıllık olmasına rağmen bir yılda bitirerek küçük yaşta çalışkanlığı ve yeteneğiyle dikkat çekmiş ve aynı başarıyı ömrü boyunca sürdürmüştür. Remziye Hisar, Türk kimyasının gelişiminde ciddi bir rol oynamış ve çalışmalarıyla bilim dünyasının öncülerinden biri haline gelmiştir.


VATANA HİZMETLE GEÇEN BİR ÖMÜR
Remziye Hisar aynı zamanda Fransız Sorbonne Üniversitesi’nden mezun ilk Türk kadını. Remziye Hisar, dünyaca ünlü fizikçi Feza Gürsey ve Milletlerarası Psikoloji Cemiyeti’nin tek Türk üyesi psikiyatrist Deha Gürsey Hanım’ın annesidir. Uzun yıllar Anadolu Hisarındaki babasından kalma evde yalnız yaşamıştır. Oğlu Feza Gürsey’in ölüm haberini aldıktan kısa bir süre sonra 1992’de vefat etmiştir. 1991 yılında Tübitak Hizmet Ödülü’nü almıştır. Osmanlı’nın son döneminde başlayan hayat öyküsü ve düşünce yapısı ile Türk kadınına model olmuş örnek bir insandır.