Edirnekapı Şehitliğinde kimler yok ki, şehit askerlerimiz, bilim adamları, sanatçılar, siyasetçiler, yazarlar. Edirnekapı 15 Temmuz Şehitlerimizin olduğu yerin hemen karsında Çince yazılmış bir mezar taşı gördük. Kim olduğunu öğrencince sizde şaşıracaksınız.
Çin filolojisi kurmak için İstanbul’a geldi
1950’li yıllarda Formozalı Celalettin Wang Zin Shan adlı Müslüman Çin dilleri profesörü İstanbul Edebiyat Fakültesinde bir Çin Filolojisi bölümü kurmak üzere ailesiyle birlikte İstanbul’a gelir. Fakat aradan çok kısa bir süre sonra bir kalp krizi sonucu vefat eder. Geride Fatma Wang ve tam sekiz çocuğu kalır. Asıl hikaye ise bundan sonra başlıyor.
Çin’den Pakistan’a oradan da Türkiye’ye
Wang Ailesi, Pakistan’da altı yıl yaşar. Celaleddin Bey, eşi Fatma Hanım ve iki çocuklarına burada beş çocuk daha eklenir. Celaleddin Bey, üniversitede hoca olarak çalışmaya başlar. 1955 yılında Pakistan, Komünist Çin’i tanıyınca, orada da barınmaları mümkün olmaz. Celaleddin Bey, Türkiye ile hiç koparmadığı ilişkileri sayesinde, Prof. Zeki Velidi Togan’ın daveti üzerine, sinoloji (Çin dili ve tarihi) kürsüsünü kurmaya İstanbul’a gelir. Sekiz çocuklu, 10 nüfuslu bir aile olarak Aksaray Horhor Caddesi’ndeki Horhor Apartmanı’nın çatı katına yaşamaya başlarlar.
Hem öğretmenlik hem lokanta işletmeciliği
Celaleddin Bey, bir yandan üniversitede çalışırken çoluk çocuğunu geçindiremeyeceğini anlayınca bir restoran açmaya karar verir. Sultanahmet’te Adliye yakınlarında bir yer tutulur. Ortağı, Doğu Türkistan’dan bir tanıdığıdır. Celaleddin Bey’in dayısı ve kardeşi mutfakta çalışmaya başlar. Eşi Fatma Hanım yemeklerin lezzetinden sorumludur. İstanbul’un ilk Çin Lokantası kısa sürede dolup taşmaya başlar. Ancak aile ilk kazığı lokantanın ortağından yer: ‘Babamın ortağı lokantayı kendi üstüne yapmış, babama da ‘senin bir üniversite hocası olarak lokantacılık yapman uygun düşmez’ demiş. Babam da bu işte bir kötü niyet aramamış, ama işler iyi gidince ortağı tarafından kapı dışına konmuş. Dayım, amcam ve annem de işi bırakınca lokanta kısa sürede kapanmış zaten.’’
Fotoğraf altı
Yıl 1927 veya 1928, Darülfünun’un yatakhanesinde Türk Edebiyatı’nın en önemli isimleri olacak gençler tek karede… 1 – Pertev Naili Boratav 2 – #NihalAtsız 3 – Orhan Şaik Gökyay 4 – Nihad Sami Banarlı 5 – Celâleddîn Wang-Zin-Shan 6 – Tahsin Banguoğlu
İyi niyetinin kurbanı
Yeni bir lokanta için aranan yer bu kez Taksim’de bulunur. Şimdi Lamartin Cafe olan Lamartin Caddesi 22 numaradaki yarı bodrumda 10 Ekim 1957 tarihinde Çin Lokantası açılır: ‘‘Orası rahmetli Özdemir Asaf’ın basım evi idi. Celaleddin Wang, 18 Ocak 1961’de kalp krizinden ölene kadar lokanta, ev ve okul arasında koşturur.
Geniş bir aile
Bugün en büyüğü 53 yaşında olan sekiz çocuk: Makbule, İsa, Halime, Rosey, Feride, Neriman, Kurban, Saadet. Çeşitli milletlerden insanlarla çeşitli kereler evlenip toplam 22 çocuğa imza atmış ikinci kuşak Wanglar, Türkiye’deki İtalyan, Fransız ve İngiliz liselerinde eğitim görüp dünyanın çeşitli ülkelerine dağılmış durumdalar. En büyük Makbule Tayvan’da yaşıyor. Tayvanlı bir Türkoloji profesörü ile evli. 4 numara Rosey Malezya’da, 6 numara Neriman Meksika’da yaşıyor. Diğer beşkardeş Türkiye’de değişik işlerde
https://islamansiklopedisi.org.tr/dongen
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13036
SABAH
Hürriyet